|
|
Najwyższą hierarchicznie formą poznania w jodze klasycznej jest stan wiwekakhjati. Przybliża on wyzwolenie. Patańdżali zwie go też jogą ze świadomością /sampradżniata/ lub stanem skupienia z zalążkiem /sabidżasamadhi/. W tym stanie Iśwara nie utożsamia się z sattwą. Z wiwekakhjati rodzi się wszechpoznanie. Jogasutry mówią o istotnych cechach poznania rozróżniającego, przedstawionych na obrazie za pomocą symboli. Ponieważ jest to skupienie typu powściągnięcia, wyrażają je dwa zewnętrzne okręgi: biały i srebrny. Wewnętrzne fioletowe pole symbolizuje przedmiot poznania właściwy dla Iśwary, który został całkowicie poznany w poznaniu absolutnym zrodzonym z widzenia rozróżniającego. Zostało to przedstawione za pomocą dwóch złotych przecinających się linii otoczonych białymi pasami, które wyrażają sattwę w stanie najwyższej czystości i "panowania". Poznanie rozróżniające jest też adekwatnym środkiem usuwającym przyczynę przedmiotu, którą jest punkt twórczy rzeczywistości i poznania /bidża/. Wyraża go zielony okrąg. Dwa trójkąty nałożone na siebie symbolizują guny, które wypełniły swoje zadanie i dążą do zaniku /srebrna przerywana kreska/. Jogabhaszja dodaje, że nie pojawią się one nigdy, gdyż została przepalona ich przyczyna /brak im celu/. W takiej sytuacji, stwierdza komentator, purusza występuje w swojej właściwej naturze, tzn. jest jedyny i czysty. Stan ten wyraża złote centrum. |
