Jedność podmiotu absolutnego
olej, 60 x 70 cm, 1988 r.

Chociaż zniszczony, gdy ma służenie zakończone, nie zniszczony z powodu wspólności z innymi niż on.
 
poprzedni
strona glowna
nastepny
schowaj opis

      Purusza pozostaje w absolutnej samotności. Guny spełniły swoje zadanie i zanikły. Nie istnieje też żaden przedmiot z punktu widzenia widza absolutnego, gdyż zanikła jego podstawa /guny/. Stan ten wyrażają dwie złote linie przecinające się pod kątem prostym i dochodzące do zewnętrznego okręgu, który symbolizuje transcendentalny charakter puruszy. Patańdżali i Jogabhaszja twierdzą, że przedmiot /rzeczywistość przedmiotowa/ nie istniejąc dla puruszy istnieje dla podmiotów niżej stojących w hierarchii. Takim podmiotem jest Iśwara. Wyraża go złote pole otaczające punkt środkowy. Biały obszar zawarty pod tym złotym polem symbolizuje sattwę. Punkt oddzielający złoty okrąg od białego obszaru wyraża stan widzenia rozróżniającego, który przechodzi we wszechpo-znanie /linia kolista/ Punkt przecięcia się linii kolistej powracającej do środka wskazuje na to, że wszechpoznający Iśwara ma świadomość odrębności względem wszelkiego możliwego przedmiotu. Kolisty charakter linii wskazuje, że dla Iśwary istnieje przedmiot w postaci gun. Wszech-poznanie obejmuje wszelkie możliwe ich ewolucje. Od bieli do czerwieni rozwija się radżas, zaś od bieli do czerni tamas. Brąz jest ewolucją ta-masu i radżasu. Obszar fioletowy w odcieniu niebieskim z punktem leżącym na prostej symbolizuje świat elementów subtelnych, punkt oznacza świadomość "jestem" /stan asmita/. Niebieski okrąg zewnętrzny względem obszaru fioletowego wyraża zróżnicowaną rzeczywistość zewnętrzną. Podmiotem poznającym jest tu manas, symbolizuje go żółty punkt leżący na złotej prostej.