Zanik zjawiskowej podmiotowości
olej, 60 x 70 cm, 1990 r.

U znawcy różnicy umysł nie wytwarza stanu atmana.
 
poprzedni
strona glowna
nastepny
schowaj opis

      Joga przyjmuje nieskończone trwanie rzeczywistości przedmiotowej, jej granicą i celem jeat purusza jako byt względem niej immanentny /złote centrum/ i transcendentny /złoty obwód/. Obraz symbolizuje osobowość człowieka i ewolucję jej przemian aż do wygaśnięcia formy zjawiskowej tzn. do zaprzestania wytwarzania stanu atmana.

     Pasmo zieleni szmaragdowej i żółtej zbliżające się do środka wyraża karmana realizującego wyzwolenie. Sama zieleń wyraża życie. Zieleń szmaragdowa wyraża kosmiczny charakter życia, zaś zieleń żółta wyraża inteligencję życia. Istotą łączącą te dwa aspekty życia jest atman /duch, podmiot/. Dwa zewnętrzne pasma otaczające zieleń, rozjaśniające się do środka wyrażają coraz bardziej świadome osobowo i coraz bardziej zgodne z czystą świadomością /sattwą/ ujęcie kosmiczności i inteligencji życia. Ujęcie to jest równocześnie zbliżaniem się do poznania atmana. Atman uwikłany w związki karmiczne łączy zewnętrzny okrąg ze środkiem. W ten sposób został wyrażony immanentny i transcendentny charakter bytu najwyższego - puruszy. W momencie zetknięcia dwóch zewnętrznych pasm otaczających pasmo zieleni z białym okręgiem, który symbolizuje świadomość osobowa /citta/ występująca w kosmicznym procesie samopoznania z chwilą, gdy osiągnie stopień czystości sattwy staje się jednym z komponentów rzeczywistości. Wchodząc w skład rzeczywistości zjawiskowej i wyrażając ją ze swojego punktu widzenia sattwa zostaje rozpoznana w akcie wiwekakhjati jako wspólna dla całej rzeczywistości. W przeciwieństwie do tego byt podmiotowy wyodrębnia się z całej rzeczywistości jako niepowtarzalny, szczególny i jednostkowy. W akcie wiwekakhjati, który posiada uniwersalny charakter ujawniają się pratjaje występujące w formie uciążliwości i dążące do zaniku na skutek oddzielenie czystego podmiotu od sattwy.

     W momencie, gdy świadomość osobowa jednoczy się z sattwą i występuje w formie przeciwstawienia względem czystego podmiotu ma miejsce przekroczenia zjawiskowej osobowości.
Cała ewolucja świadomości /citty/ rozgrywa się na tle hierarchii kosmicznych światów. Wyrażają to obszary koliste różnych odcieni niebieskiej barwy. Linia przerywana otaczająca biały obszar wyraża asmitę, dążącą do zaniku.