Konieczny związek podmiotu i przedmiotu
olej, 60 x 70 cm, 1988 r.

Tylko dla niego istota przedmiotu widzenia.
 
poprzedni
strona glowna
nastepny
schowaj opis

      Warunkiem wszelkiej aktywności poznawczej jest istnienie podmiotu i przedmiotu poznania. Zachodzi też między nimi związek konieczny. Określony rodzaj podmiotu posiada dla siebie adekwatny przedmiot poznania. Sutra /II. 21/ mówi o podmiocie uniwersalnym /Iśwarze/. Właściwym przedmiotem, na który zwrócona jest aktywność Iśwary jest istota przedmiotu widzenia - guny. Termin "istota przedmiotu widzenia" /atmadriśja/ sugeruje, że istnieje też przedmiot widzenia nie rozważany pod względem swojej istoty. Z tak pojętym przedmiotem wiąże się istnienie hierarchii podmiotów poznających. Skoro jednak ich proces poznania nie dotyczy gun, ale tworów pochodnych i nie prowadzi bezpośrednio do wyzwolenia, mają one istnienie akcydentalne w przeciwieństwie do istnienia Iśwary.

     Wewnętrzny okrąg symbolizuje guny w dynamicznej równowadze. Obecność sattwy zaznaczona została przechodzeniem czerni i czerwieni w kolor zbliżony do bieli. Obszar zawarty między okręgiem zewnętrznym i wewnętrznym symbolizuje kosmiczną hierarchię światów. Jest on akcyden-talnym przedmiotem widzenia. Złota linia prosta symbolizuje puruszę, zaś linia krzywa wyraża akt służenia Iśwarze ze strony całej rzeczywistości.