Ewolucja sattwy olej, 60 x 70 cm, 1988 r. Niezamącone poznanie rozróżniające - środkiem do usunięcia.

      Z Iśwarą /widzem zjawiskowym/ jest związany przedmiot poznania. Przedmiotem tym jest sattwa. Kontakt widza z sattwą tworzy doznanie w formie postrzegania. Źródłem tego kontaktu jest niewiedza. Jej treścią jest wieczność i panowanie sattwy. Widz poprzez akt nieutożsamiania się z sattwą powoduje jej ewolucję. Pozbywa się ona cechy wieczności i panowania, które jej nie przysługują. Gdy wystąpi sattwa w czystej formie, wówczas pojawia się odrębność widza względem wszelkiej zjawiskowości. W następstwie tej odrębności staje się on puruszą.

     Czarny punkt symbolizuje niewiedzę, prosta linia dolna łącząca ten punkt z wewnętrznym okręgiem oznacza kontakt widza z przedmiotem widzenia. Półokręgi wychodzące z punktu czarnego w kierunku wewnętrznego złotego okręgu oznaczają ewolucję sattwy. Pozbywa się ona radżasu, który symbolizuje panowanie. Sattwa panująca przypisuje sobie cechę wieczności. Oczyszczenie więc sattwy z radżasu powoduje, że wraz z cechą panowania zatraca ona również cechę wieczności. Widz zjawiskowy staje się w tym momencie puruszą /centralne złote koło/. Górna złota linia symbolizuje akt Iśwary przekraczający samego siebie. Zewnętrzny okrąg wychodzący z czarnego punktu, zmierzający w kierunku bieli otaczającej górną linię a potem znowu zdążający w dół do punktu wyjściowego oznacza ciągłe odradzanie się tzn. wieczność świadomości /buddhi/.